Η Γαρδένια (Gardenia jasminoides) είναι ένα από τα πιο δημοφιλή και αγαπημένα φυτά σε όλο τον κόσμο. Κατάγεται από την Ασία, αλλά καλλιεργείται σε θερμοκήπια οπουδήποτε. Έχει τεράστια διακοσμητική αξία, κυρίως λόγω των κατάλευκων και ιδιαιτέρως αρωματικών λουλουδιών της. Έχει σκούρο και γυαλιστερό φύλλωμα και η ανάπτυξή της είναι μέτρια ως θάμνος (έως 2 μέτρα).
ΚΑΤΑΛΛΗΛΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ
Η γαρδένια είναι ένα ιδιαίτερο φυτό, και συχνά παρουσιάζει προβλήματα με αποτέλεσμα οι περισσότεροι να την κατατάσσουν στα ‘’ευαίσθητα φυτά’’. Τα περισσότερα προβλήματα πηγάζουν από τις ακατάλληλες συνθήκες, και αν τις επιδιορθώσουμε μπορούμε να εκπλαγούμε από την αντοχή της. Χρειάζεται λοιπόν όσο το δυνατόν μικρότερες διακυμάνσεις στην θερμοκρασία. Αποφεύγουμε την άμεση ηλιακή έκθεση, ειδικά το μεσημέρι και τους καλοκαιρινούς μήνες. Επίσης αποφεύγουμε σημεία με πολύ χαμηλές θερμοκρασίες τον χειμώνα και γενικά ρεύματα αέρα. Σημεία φυσικά σκιαζόμενα και απάνεμα είναι τα πλέον κατάλληλα.
ΧΩΜΑ
Η γαρδένια ανήκει στα λεγόμενα οξύφιλα φυτά, μαζί με την καμέλια, την ορτανσία, την αζαλέα, το ροδόδεντρο και το φούλι. Όπως προδίδει το όνομα αυτής της ομάδας φυτών, αγαπάει το όξινο εδαφικό περιβάλλον με pΗ μικρότερο του 6. Κατάλληλο μίγμα για να φυτέψουμε την γαρδένια είναι το γνήσιο καστανόχωμα που έχει φυσική οξύτητα, ή καλύτερα κάποιο ειδικά τροποποιημένο φυτόχωμα για Γαρδένιες και οξύφιλα. Εκτός από την οξύτητα το φυτόχωμα πρέπει να έχει πολύ καλή και ελαφριά δομή, ώστε να μην κρατά υπερβολική υγρασία και να προσφέρει καλό αερισμό των ριζών.
ΠΟΤΙΣΜΑ
Η γαρδένια αγαπάει πολύ την υγρασία, αλλά κυρίως την ατμοσφαιρική. Ποτίζουμε τακτικά την ζεστή περίοδο, από Απρίλιο μέχρι Σεπτέμβριο, ακόμα και καθημερινά με μικρές ποσότητες. Την ίδια περίοδο μπορούμε να ψεκάζουμε τα φύλλα με καθαρό νερό μια φορά τη μέρα πολύ νωρίς το πρωί. Δεν επιτρέπεται η χρήση σκληρού νερού από πηγάδια ή γεωτρήσεις με υψηλή αγωγιμότητα. Τον χειμώνα ποτίζουμε πολύ αραιά, και μόνο όταν κοντεύει να στεγνώσει το χώμα. Δεν αφήνουμε την γλάστρα να κολυμπάει στο πιατάκι γιατί θα σαπίσουν οι ρίζες. Σε κάθε περίπτωση το πότισμά μας πρέπει να είναι σχετικά σταθερό χωρίς εξάρσεις.
ΛΙΠΑΝΣΗ
Είναι ένα φυτό που έχει υψηλές απαιτήσεις σε θρέψη. Λιπαίνουμε σχολαστικά μια φορά κάθε 20-25 μέρες από τέλη Μαρτίου μέχρι τέλη Μαΐου και τον Σεπτέμβριο μέχρι τις αρχές Νοεμβρίου. Χρησιμοποιούμε πάντα ειδικό λίπασμα για οξύφιλα φυτά, και προτιμούμε κάποιο που να περιέχει οργανική ουσία και καλή διαλυτότητα. Δυο φορές τον χρόνο, ανεξάρτητα και παράλληλα με την βασική λίπανση, είναι απαραίτητη η προσθήκη σιδήρου. Άνοιξη και Φθινόπωρο. Προτιμούμε πλήρως υδατοδιαλυτό σίδηρο χηλικής μορφής. Πρέπει να είμαστε επιμελείς με την λίπανση της γαρδένιας, γιατί από την έλλειψη διαφόρων στοιχείων εμφανίζονται πολλά προβλήματα, όπως πτώση μπουμπουκιών, κιτρίνισμα φύλλων, μαύρισμα στις άκρες κλπ. Διάφορα γιατροσόφια (πρόκες, αυγά κλπ) δεν κάνουν τίποτα.
ΚΛΑΔΕΜΑ
Γενικά η γαρδένια δεν χρειάζεται να κλαδεύεται συστηματικά. Μπορεί να χρειαστεί να αραιώσουμε ελαφρά κάποια κλαδιά όταν έχει φτάσει σε μεγάλο μέγεθος για να διατηρήσουμε το σχήμα, ή να καθαρίσουμε κάποια ξερά ή καχεκτικά τμήματα της προηγούμενης περιόδου. Η εργασία αυτή γίνεται στο τέλος του χειμώνα, και ακολουθεί ένας ψεκασμός με ένα χαλκούχο διάλυμα.
ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ-ΕΧΘΡΟΙ
Η γαρδένια δυστυχώς είναι αρκετά δημοφιλής και στον κόσμο των εντόμων. Μπορεί να προσβληθεί από βαμβακάδα, τετράνυχο (αν και δεν είναι ακριβώς έντομο), μελίγκρα και κοκκοειδή. Όλες οι παραπάνω περιπτώσεις είναι άμεσα ορατές, και αρκετά σοβαρές. Τις αντιμετωπίζουμε με κατάλληλους ψεκασμούς, αφού συμβουλευτούμε έναν ειδικό. Ακόμα καλύτερα είναι να κάνουμε προληπτικούς ψεκασμούς με θερινό πολτό μια φορά τον μήνα, και θα έχουμε πολύ λιγότερες, έως και μηδενικές προσβολές. Μπορεί να έχουμε και κάποια προσβολή από μύκητες, με πιο συνηθισμένη την φυτόφθορα. Και πάλι θα χρειαστούμε ψεκασμό. Σε κάθε περίπτωση όπως και για την θρέψη, οι ‘’πρακτικές’’ μέθοδοι δεν αποδίδουν.
