Το πότισμα είναι μια απολύτως απαραίτητη φροντίδα για τα φυτά μας και δυστυχώς δεν μπορούμε να πούμε πως υπάρχει εύκολη συνταγή για το πότε και πόσο πρέπει να ποτίζουμε. Το απαραίτητο νερό για τα φυτά εξαρτάται από πολλούς παράγοντες και δεν εξαντλείται εύκολα σαν θέμα. Θα προσπαθήσουμε να σας δώσουμε βασικές οδηγίες για το πότισμα για να τις αξιοποιήσετε κατά περίπτωση.
Οι βασικότεροι παράγοντες που καθορίζουν τις ανάγκες ενός φυτού σε νερό είναι: Η εποχή του έτους , οι θερμοκρασίες που έχουμε ανεξαρτήτως εποχής, η ένταση του αέρα, το σημείο που έχουμε το φυτό μας (κήπος ή γλάστρα), το μέγεθός του, το είδος του, ο προσανατολισμός του, το μέγεθος της γλάστρας, το είδος του εδάφους που έχουμε, η περίοδος που διανύει το φυτό και ο εγκλιματισμός του. Ας τα δούμε όμως αναλυτικά:
Τους καλοκαιρινούς μήνες οι ανάγκες σε νερό είναι οι μεγαλύτερες του έτους. Τα φυτά δοκιμάζονται, ιδιαίτερα στις πόλεις. Από τα μέσα Μαΐου έως και τις αρχές Σεπτεμβρίου το νερό θα πρέπει να είναι άφθονο ακόμα και καθημερινό στις γλάστρες, πάντα με την προϋπόθεση της σωστής στράγγισης. Το φθινόπωρο και την άνοιξη η συχνότητα του ποτίσματος είναι πιο αραιή σταδιακά. Τον χειμώνα ποτίζουμε πολύ ελαφρά κυρίως τα φυτά που είναι σε σημεία σκεπασμένα όπως τα μπαλκόνια των πολυκατοικιών ενώ στον κήπο μπορεί και να περάσει ολόκληρος μήνας χωρίς να χρειαστεί πότισμα.
Οι θερμοκρασίες που έχουμε μπορεί να μην συμφωνούν καμιά φορά με το ημερολόγιο όπως για παράδειγμα ολόκληρες εβδομάδες με ζέστη αργά το φθινόπωρο, ή συνεχόμενες βροχερές και δροσερές ημέρες ακόμα και νωρίς τον Μάιο. Προφανώς αποφασίζουμε για το πότισμα με βάση τα πραγματικά δεδομένα.
Φυτά που βρίσκονται σε συνήθη ρεύματα αέρα, ειδικά το καλοκαίρι έχουν αυξημένες ανάγκες σε σύγκριση με άλλα που βρίσκονται σε απάνεμα σημεία λόγω της έντασης της εξάτμισης.
Γενικά τα φυτά ή τα δέντρα που βρίσκονται φυτεμένα στο έδαφος στον κήπο μετά τον πρώτο και δεύτερο χρόνο αναπτύσσουν βαθύτερο και πλουσιότερο ριζικό σύστημα από αυτά που ζουν σε γλάστρα και που έχουν περιορισμένο χώρο. Προφανώς έχουν αραιότερη ανάγκη για πότισμα, αλλά για πιο βαθύ πότισμα. Αυτό το επιτυγχάνουμε με πολύ χαμηλή ροή (σταγόνα) και μεγάλη διάρκεια. Όσα είναι φυτεμένα πρόσφατα και ακολουθεί καλοκαίρι, τα εκλαμβάνουμε σαν να είναι ακόμα στη γλάστρα . Αυτά που ζουν στη γλάστρα γενικά έχουν μικρή αποθήκη νερού η οποία θέλει τακτικό γέμισμα. Ακόμα και δενδρώδη και θεωρητικά ξηροθερμικά όπως η Ελιά . Άλλο μια Ελιά με 7-8 κυβικά μέτρα ριζικό σύστημα και άλλο μια με 25-30 λίτρα!
Τα μεγάλα φυτά στις γλάστρες έχουν μεγαλύτερες ανάγκες. Η φυλλική επιφάνεια που έχει τις απώλειες είναι μεγαλύτερη και τα φυτά πιο λαίμαργα. Ειδικά όσα είναι σε μικρές γλάστρες ή όσα είναι πρόσφατα μεταφυτευμένα που εξακολουθούν να έχουν περιορισμένο ριζικό σύστημα.
Όλα τα φυτά δεν έχουν τις ίδιες ανάγκες σε νερό. Τα παχύφυτα, οι κάκτοι και συνήθως τα μικρόφυλλα είδη αντέχουν περισσότερο στην δίψα. Αντίθετα πλατύφυλλοι θάμνοι ταχείας ανάπτυξης ή ποώδη και υδαρή φυτά αντέχουν λιγότερο χωρίς νερό.
Επίσης ανάλογα με το στάδιο ανάπτυξης έχουμε περιόδους αυξημένων αναγκών, όπως την περίοδο της βλαστοφορίας, της ανθοφορίας υπό συνθήκες, αλλά και μετά από αζωτούχο λίπανση. Αντίθετα στη φάση της χειμερινής ύφεσης και ιδιαίτερα για τα φυλλοβόλα το πότισμα δεν είναι απαραίτητο.
Ο προσανατολισμός που έχει ένα φυτό καθορίζει τις ώρες που εκτίθεται σε ηλιοφάνεια. Ο Νότιος και ο Νοτιοδυτικός στην πατρίδα μας δίνουν τις περισσότερες ώρες ήλιου. Τα φυτά μας σε αυτές τις θέσεις χρειάζονται περισσότερο νερό.
Θα πρέπει να τονίσουμε την τεράστια σημασία του εδαφικού μίγματος σε μια γλάστρα ή του εδάφους μας στον κήπο. Όσο πιο στραγγερό και αμμώδες τόσο πιο εύκολα χάνει την υγρασία του και τα φυτά μας διψάνε τακτικότερα. Βέβαια προτιμάμε τα καλά στραγγιζόμενα φυτοχώματα για άλλους λόγους και ας ποτίζουμε λίγο παραπάνω.
Τέλος σας παραθέτουμε την εμπειρία μας σαν σύνοψη όλων των παραπάνω: τους καλοκαιρινούς μήνες στατιστικά από τα 20 φυτά που χάνονται λόγω νερού, τα 19 είναι λόγω δίψας και το 1 λόγω υπερβολικού ποτίσματος.
Πιστεύουμε να μη σας μπερδέψαμε περισσότερο αλλά να σας βοηθήσαμε. Αυτό που θα πρέπει να έχετε πάντα κατά νου είναι πως για τα δικά σας φυτά τον κανόνα ποτίσματος θα τον φτιάξετε μόνοι σας με την σωστή παρατήρηση και λαμβάνοντας υπόψη όσα διαβάσατε.